Methodologies used by female bertsolaris in verse schools. Some contributions to coeducation
Abstract
Bertsolarism, a practice which is conducted by bertsolaris, syncretizes aspects as divergent from one another as oral literature, square towns, language, and humour. In line with other cultural situations, female bertsolaris have been omitted from their own history. However, in recent decades, female bertsolaris have started gaining momentum in the public scene. Currently, half of the students of verse-schools, where bertsolaris are formed, are women. This article taps into improvisation and gender in general and about verse-schools and female bertsolaris in particular. To do so, 200 contemporary bertsolaris were surveyed through a questionnaire. Besides, 10 in-depth interviews and 5 discussion groups were conducted with 20 bertsolaris and professionals to extend the results of the questionnaires and analyze how bertsolaris were trained in improvisation in the past and how these bertsolaris are currently training future generations. The results show that these verse-schools reject competitiveness, promoting, instead, coeducational methodologies with more playful, cooperative, horizontal and participatory strategies.
Downloads
References
Agirrre, L. (2010). Zapia eta txapela Emakume bertsolariak tradizioarekin negoziatzen eta eredu berria sortzen. Negoziazioak eta disonantziak: mututasunetik emulaziora, eta emulaziotik ahots propiora. Trabajo de fin de Máster recuperado de BDB Bertsolaritzaren datu-basea.
Agirre Arriolabengoa, M. (2014). Arabako bertso-eskoletako gazteak eta euskararekiko atxikimendua. Trabajo de Fin de Grado recuperado de la Base de datos Hiznet.
Agirreazaldegi, A. (2010). Ezin dut bertsolari izan emakume feministaren kontzientziarik gabe. Bertsolari aldizkaria, 78, 34-38.
Agierrazaldegi, A., y Goikoetxea, A. (2007). Verse Schools. Oral Tradition Journal, 22(2),65-68.
Aierdi, X. (2007). Bertsolaritza tradizio moderno. Bilbao: UPV/EHU.
Alberdi, U. (2015). Jendaurrekoak eta generoa, Conferencia inédita. Vitoria-Gasteiz. Universidad del País Vasco.
Alberdi, U. (2014). Gorputzak, gorpuzkerak eta gorputzaldiak Bertsolaritzan. En G. Lasarte Leonet y A. Alvarez-Uria (coor.), Gorputza eta Generoa (145-156). Bilbao: UPV/EHU.
Barandiaran, A. (2011). Beste larogei urtian. San Sebastián: Euskal Herriko Bertsozale Elkartea.
Cabeza Leiva, A. (2010). La importancia de la coeducación en los centros educativos. Pedagogía Magna, 8,39-45.
Dicharry, E. (2013). L’écologie de l’éducation: Un anthropologue à l’école du bertsularisme en Pays Basque. Paris: Editions L’Harmattan.
Erkiaga N. (2008). Genero ikuspegia Bertsolaritzaren mugimendu barruan. Trabajo de fin de Máster recuperado de BDB Bertsolaritzaren datu-basea.
Esteban M. L. (2004). Antropología del cuerpo. Género, itinerarios corporales, identidad y cambio. Barcelona: Bellaterra.
Esteban M. L. (2014). Generoa, gorputz eta kultur identitate bizituaren bizituarena analisia euskaltasuna berrirakurtzeko ahaleginean. En G. Lasarte Leonet y A. Alvarez-Uria (coor.), Gorputza eta Generoa (21-33). Bilbo: UEU.
Flick, U. (2014). El diseño de la Investigación cualitativa. Madrid: Morata.
Garzia, J. (2012). Bertsolaritza. San Sebastián: Etxepare, San Sebastián Basque Institute.
Hernández, J. M. (2006). Emakume bertsolariak: ahozkatu gabeko identitatea. Kobie: antropologia cultural, 12, 61-70.
Hernández, J. M. (2010). Bertsolaritza, definizio berri baterantz?. Emakunde aldizkaria, 81, 4-5.
Hernández, J. M. (2014). Emakume bertsolariak: bertsotik bertsora, hanka puntetan. En G. Lasarte Leonet (ed.) Gorputza eta generoa: Teoria didaktika eta esperientziak (37-48). Eibar, UEU.
Ibarguren, L. (2010). Nolako umorea egin nahi dugu emakumeok arte eszenikoetan? Emakumeak, oholtza eta umorea. Trabajo de fin de Máster recuperado de BDB Bertsolaritzaren datu-basea.
Kvale, S. (2011). Las entrevistas de investigación cualitativa. Madrid: Morata.
Larrañaga, C. (1995). El Bertsolarismo: una tradición oral transitada por el género-sexo. Cuadernos de Sección. Historia y Geografía, 23, 405-425.
Larrañaga, C. (2000). Teatralidad y poética alternativas: El bersolarismo y las mujeres. En I. M. Zavala (ed.) Breve historia feminista de la literatura española (en lengua catalana, gallega y vasca) (399-424). Anthropos. Vol. 6. Rubí. Barcelona.
Larrañaga, J. (2013). Jolas sakona: Txapelketaren prozesu errituala eta bertsolariaren arrazoi sortzailea XXI mendeko agoran. Bilbao: Euskal Herriko Unibertsitatea.
Lasarte et al. (2016). Emakume bertsolariak: Ahanzturatik diskurtso propiora. Vitoria: Emakunde.
Latasa, Z. (2010). Bertsolaria ez da bertsolaria jaiotzen, izatera iristen da. Emakumearen ibilbide bertsolaritzan zehar 1980-2009. Trabajo de fin de Grado recuperado de BDB Bertsolaritzaren datu-basea.
Lekuona, M. (1974). El Bertsolarismo. Idazlan guztiak. Ahozko literatura Kardaberaz bilduma, 22, 43-73.
Paya, X. (2013). De repente...bertsoa!: jardunaldiak. Conferencia coordinada por la Asociación alavesa de aficionados al verso, Andoain.
Siadeco (1995). Bertsozaletasunari buruzko azterketa. Jakin, 87, 11-77.
Soroa, N. (2010). Abiatu beharko genuke ikasle bakoitzak dauzkan ezaugarrietatik. En B. Gaztelumendi (ed.), Bertsolari Aldizkaria, 78,18-33.
Zubiri, H. (2019). Kulturgintzari begiratzeko betaurreko berriak. Bertsolaritzak ikasten. Jakin, 231, 11-39
Copyright (c) 2021 Servicio de Publicaciones de la Universidad de Murcia
This work is licensed under a Creative Commons Attribution-NonCommercial-NoDerivatives 4.0 International License.
Original work publishes in this journal is subject to the following terms:
1. Murcia University Press (the publishing house) holds the copyright of the publishes work, and favours and allows their reutilization under the use license stated in point 2.
© Servicio de Publicaciones, Universidad de Murcia, 2015
2. Work is published in the electronic edition under a license (Creative Commons Reconocimiento-NoComercial-SinObraDerivada 4.0 España (legal text). They can be copied, used, disseminated, transmitted and publicly presented, as long as: i) authorship and original publication source is acknowledged (journal, publishing house and URL of the work); ii) are not used for commercial purposes; iii) the existence and specifications of this use license is stated.
3. Conditions for self-archive. Authors are allowed and encouraged to disseminate electronically the pre-pint (before review) and/or post-print (accepted for publication) versions of their work before their publication since that favours earlier circulation and dissemination resulting in an increased chance for the authors to be cited and for the work to reach a bigger share of the academic community. Colour: RoMEO: green.
